Selasa, 02 Juni 2015
Alih Aksara Prasasti Harinjing
Prasasti Sukabumi atau dikenal pula dengan nama Prasasti Harinjing ditemukan di Kebun Kopi Sukabumi, Kampung Baru, Kec. Pare Kab. Kediri pada tahun 1916. Prasasti ini sekarang berada di Musium Nasional Jakarta dengan nomer Inventaris D-173.
Prasasti ini dikeluarkan pertama kali pada wuku haryang, pasaran wage, bulan caitra tahun 724S atau bertepatan pada hari senin Wage 24 Maret 804M. Secara umum prasasti ini menuliskan tentang pembebasan atas pajak dan iuran (penganugrahan tanah sima/perdikan) oleh Rakai Layang Dyah Tulodhong, kepada Bagawanta Bari, atas jasanya membuat dhawuhan/tanggul di Sungai Harinjing sehingga dapat menanggulangi banjir serta meningkatkan hasil pertanian.
Prasasti ini menjadi acuan untuk menentukan Hari Jadi Kediri berdasasrkan pertimbangan Prasasti yang pertama kali menulis kata "Kadiri". Penelusuran Hari Jadi Kediri ini dilakukan oleh Profesor MM Sukarto Kartoatmojo, seorang Dosen Epigrafi dan Guru Besar Arkeologi-Universitas Gadjah Mada Yogyakarta serta dikukuhkan dalam Keputusan Bupati Kepala Daerah Tingkat II Kediri, Nomor: 82 Tahun 1985 yang ditandatangani oleh pejabat Bupati Kediri, Drs. Usri Sastradiredja pada 22 Januari 1985
Berikut alih aksara dari Prasasti Harinjing yang saya kutip dari De inscriptie van Soekaboemi , an Stein Callenfels, P. V. [Amsterdam]:Noord-Hollandsche Uitgevers-Maatschappij,1934
Depan
1. Swasti cakawarsatita 709 (726) caitra
2. Masa tithi ekadaci cuklapaksa ha.wa.ca.tatka
3. La bhagawanta bari I wulanggi sumaksyan simaniran mula dawu
4. Han gawainira kali I harinjing hana ta lmah “dapubhi” sang apatih a
5. Tuha kambah deni kali hinelyan lmah satamwah de bhagawanta bari pa
6. Meget sang panggumulan parttaya sang kamalagyan anu hinanakan rika kala wa
7. Huta sang labihan pitungtung daman waca panigran daman gundu parwuwus sang apatih da
8. Man gundu winekas dama gandhang parwuwus daman gamel lawan daman cali gusti
9. Dapu landap tuha dihulu dapu gundu….watan.acur haler dapu…kan apkan da
10. Pu undun hulu kuwu dapu santan wu.ang atuha sang wulawan lawan dapu petet tuha wenggah daman
11. Er*wariga daman udaya citralekha dapunta waca nahan sira rama I paradah anu hinanakan
12. Rika kala//rama I bagu winkas dapu tahani gusti dapu natu tuha dihulu dapu garbu wka wua
13. Ma tuha saka sang er lawan dapu tiwul awatas daman wanyaga apeken daman wahang…
14. Tu daman sampanna parwuwus sang majalu bsi lawan daman bangun wariga dapu taji tuha wenggah daman dahara
15. Ni tuha buru daman kunja tuhalas daman wacana lawan daman wihar kalang tuha daman wanua
16. Parwuwus daman lampuyang wadahuma daman waca tuha padahi si bunta lawan si karyya kulapati i
17. Harinjing dapunta mandi kulapati I latateng dapu aman kulapati I bubul dapunta kurungan tpi siring anung
18. Saksi daman guntar I garage daman damen nihan sira aligrama saksinira saksyakan ikana simanira mula
19. Dawuhan // Kunang tinadah bhaganta I ramanta gawai sang. Aswa…cyamah waragan pitu kawenggahan inuman
20. Amunuhatasamada awaknira sira kunang yan gawai .i. sabya…salwiranira // niyanta wrddhinira mu.an sang pa
21. Mgat lasun deni….bhagawanta dapu landap….anta…an….
22. Dapu hadyan dapu sura daman kunja panigran sang taruk ramanta ri tajam wina…sangka .i. sang arawisa
23. I sangkawu I sangkara I sang……………I sangsala I sangang naha kawrddhini gawe gawe bhagawanta I
24. wulanggi //o//………………………..i bagu I kukap I watu walu
25. ……………….ralan tpisiringnya watek
Sisi Kanan
1. Rangga manggehan tangkilsugih randa
2. Mman nahan sakweh nikang wanua ka
3. Samwah deni gawai bhagawanta bari
Belakang
1. //swasti cakawarsatita 843
2. Asujimasa tithi pancadaci suklapaksa wara ha.u.
3. Bu.naksatra uttarabadrawada ahnibudhna dewata wrsayoga ta
4. Tkala ajna cri maharaja rake laying dyah tulodhong tinadah rakryan
5. Mapatih I hino mahamantri cri ketudharamanimantaprabhaprabhusaktitri
6. Wikrama umingsor ing rakryan mapatih halu wka sirikan kaluwarak tiruan muang
7. Pamgat bawang tiruan halaran kumonnakan casana sang dewata lumah I kwak ka
8. Pagehekna ni wka bhagawanta bari sang magawali kali I harinjing ikanang tan kolahala
9. Deni patih wahuta rama muang tan katamana dening saprakara ni mangila drbyaji
10. Kring padammapuy tapahaji erhaji tuha dagang tuha hunjamman manguri kutak ka
11. Payungngan pakalangkang pamanikan limus galuh pangaruhan manimpiki malanjang Iba haluwa
12. Rak wungkal tajam paranakan kdi walyan widu mangidung singgah mamrsi hulun haji watak
13. I jro ityewammadi saprakara ni mangilala drbya haji micra paramicra tan tamatah i
14. Stha ni wka bhagawanta bari I wulanggi sanggirigil muang ikang kabikuan mula sa..mama
15. Kangaran I wulahya ing waruk ing cambung ing wila kawela pamasangnya mas su 1 maparah
16. I cri maharaja mijil angken cetra ka 3, I sang pamgat asing juru I kadiri ikang ri wilang
17. Mas 4 winijillakannya byaya ni masa rinapi I wulahnya mas 1 winijillakannya da
18. Lannira ggawaiyakan ikanang dhrarmma kali I harinjing nahan balacrama ni mangatag ma
19. Ngkana pingsornnikanag ajna haji kinonnakan hatguhakna tan kolahhulah hatka ri dlaha ning
20. Dlaha kunang yan hana patih wahuta rama muang mangilala drbyahaji tan parabyapara I sthana ni wka bha
21. Gawanta bari ya sangkanani pramadanya salwirnni langghana ring ajna haji lwiranya nigrahan ya rim as ka 1
22. Su 2 matanya deya nikana hana mangilala patih wahuta rama kabeh kayatnaknannya soni nikeng surat
23. Praasti casana sri maharaja //o// muwah saka 843 caitramasa tithi pratipada sukla
24. Wara wa.u.bu.tatkala ni wka bhagawanta bari mintonakan anugraha sang lumah ri kwak
25. Tinadah rake hino pu ketu makasambandha pakon sang pamgat momahumah kaka
26. N rake sumba sang pamgat anggehan sang parpat sira ta kumonnakan ikang prasasti umnahhakna yaw u
27. Kal kweh ni wka bhagawanta bari ri wulanggi sang giwil sang trayi sang sacra sang pulas ri wilang sang banat
28. Sang durak ring sambung sang ngrawrit sang uwir ri wulahnya sang waseh sang bayaka ri waruk sang wadhi sang kinang nahan
Sisi Kiri
1. Kwehnira wka bhagawanta bari umnahhakan nikang
2. Prasasti ri wungkal kunang ta kwe sang lumah ri kwak
3. Asing umulahhulah ikang nugraha sanghyang su
4. Kram upadrawa yan…kuha…jna…
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
Alih aksara dan bahasa prasasti paradah 1 dan 2 ada pak?
BalasHapusMohon dishare jika ada
.trmkasih